Mobil Terimler Sözlüğü (A-J)

MOBİL TERİMLER SÖZLÜĞÜ


1G:
Birinci Kuşak analog mobil telefon kuşağının kısaltması. Kökeni 19. yy'a kadar giden ilk kuşak sistemlerden bazıları halen ABD'de kullanımda.

2G:
İkinci kuşak mobil iletişim teknolojilerine verilen kısaltma. Dünyanın farklı yerlerinde farklı sistemler içermesine karşın ikinci kuşağa dahil olan GSM global anlamda hakim durumda.

2.5G:
GSM ikinci faz. GSM'in HSCSD ve GPRS'i kapsayan geliştirilmiş versiyonu.

3G:
Üçüncü kuşak mobil iletişim teknolojilerine verilen kısaltma. Bu kuşağa ait cihaz ve ağlar IMT-2000 adıyla anılan bir standartı kullanıyor. UMTS bu ailenin en bilinen üyesi.


Airtime:
Abonenin cep telefonunu ile iletişim kurarken harcadığı zaman.

AMR (Adaptive Multi Rate):
Uyarlanabilir Birden Çok Hız. Konuşma frekanslarını etkin bir şekilde paketlemeye odaklanan bir ses kodlama dosya biçimi.

ASR (Autuomatic Speech Recognition):
İnsan sesini otomatik olarak algılayıp komutlara dönüştüren sistemler. Sesli yanıt sistemlerinde kullanıcıya kolaylık sağlamak amacıyla kullanılmaktadır.


Battery:
Batarya. Kablosuz telefonların güç kaynağı. Kablosuz telefonlar ve iletişim cihazlarında, nikel kadmiyum, nikel ****l hidrid ve lityum iyon gibi, yeniden şarj edilebilir bataryalar kullanılır.

Baz İstasyonu:
Bir mobil telefon sisteminde yer alan radyo istasyonu.

Bitmap:
Bir görüntü alanını ve her bir pikselin rengini belirler. GIF ve JPEG, bitmap içeren grafik görüntü dosya tipine iyi birer örnektir.

Bluetooth:
Farklı cihazların kısa mesafeler içinde bir ağ oluşturmasına imkan veren kablosuz radyo teknolojisi. Taşınabilir kablosuz cihazlar arasında kolay veri iletimi sağlayan teknoloji, yaklaşık 10 metrelik bir menzile sahip. Yeni çıkan bazı telefonlarda bu menzil 100 metreye kadar çıkmaktadır.

Bookmark:
Yer imi. Web yada wap sayfalarında sık ziyaret ettiğiniz yerleri özel bir listeye ekleyip daha sonra hızlı erişmenizi sağlamak.


Call Barring:
Telefonunı tüm yapılan aramalara veya belirli aramalara kapatıp açılabilmesi.

Call center:
Çağrı merkezi. Müşterilerden gelen çağrılarla birlikte diğer çağrıların da bilgisayar otomasyonu yardımıyla yönetildiği merkez.

Call Divert:
Çağrı yönlendirme. Gelen çağrıların daha önceden belirlenmiş numaralara veya telesekretere yönlendirilmesi özelliğidir.

Call Hold:
Çağrı Bekletme. Abonenin, konuştuğu aboneyi bekletmeye alarak başka bir çağrı yapabilmesi özelliğidir.

Caller ID (CLI):
Arayan kişinin numarası. Bu özelliği olan telefonlarda, arayan kişinin numarası ekranda gösterilir.

Call Timer:
Airtime'ın kullanım süresinin kümülatif olarak kaydedildiği servis. Cep telefonlarında bütün aramaların süresinin kaydedilmesi.

Cell :
Hücre. Ağ alanında ATM tipi anahtarlamada temel veri birimi olarak kullanılır. Modern cep telefonu ağlarının tamamı hücresel bir yapıya sahiptir. Her hücrenin ortasında bir baz istasyonu yer alır.

Cell Broadcast (Hücre Yayını):
Belirli bir coğrafi alandaki telefonlara ücretsiz mesaj gönderimi sağlayan mobil teknolojidir. Örnek 55.nci kanaldan Maç Yayınları

CIF:
Ortak Değişim Biçimi. CIF Kamera, küçük boyutlu bir telefondaki entegre kamera modülüdür. 352x288 piksel çözünürlüğünde fotoğraflar çeker. CIF Görüntüler hafızada görece daha az yer tutar ve telefonun ekranındaki görüntü kalitesi iyidir.

CSD (Circuit Switch Data):
Devre Anahtarlamalı veri aktarımı. 9600 bit/sn hızında devre anahtarlamalı veri iletimi. Nokia 3330, Ericsson T29, Siemens C45 gibi, GPRS özelliği olmayan WAP'lı telefonlar CSD ile WAP'a bağlanırlar.


Dual Band:
Çift Bant. İki farklı frekans boyunda sinyal alıp gönderme yapabilen telefonlara verilen spesifikasyon. Çift bantlı aygıtlar 900MHz ve 1800MHz frekanslarında çalışırlar. Üçüncü jenerasyonda yer alan UMTS'ye ait tek bir frekans olduğundan üçüncü jenerasyonda çift bantlı telefonlara gerek olmayacaktır.

Duplex Seperation:
Duplex Ayırım. İki mobil cihaz arasındaki iletişimde yer alan frekansların çift yönlü olarak (Downlink - Uplink) kullanılması. Telefonların Duplex olması aynı anda iki tarafında konuşabilmesine imkan verir. Walkie-talkie tipi telsiz aygıtları yarım-duplex veya simplex'tir.


EDGE (Enhanced Data Rates for GSM Evolution):
GSM Evrimi için Gelişmiş Veri Oranları. GSM faz2+ ağlar için yüksek hızlı veri transferinin yolunu açan bir spesifikasyon. EDGE getirdiği kodlama metodu sayesinde veri transfer hızı 14,400'den 48,000 bit/saniye'ye çıkmıştır.

EFR (Enhances Full Rate):
Gelişmiş Tam Oran. Hücresel sistemlerde ses kalitesini geliştirmeye yarayan bir teknoloji.


GHz:
1 milyar hertz. Alternatif akım veya elektromanyetik dalga frekans ölçüsü. Bilgisayarlarda işlemcinin saat hızını gösterir

GIF (Graphics Interchange Format):
Grafik dosyalarını sıkıştırmak amacıyla Compuserve tarafından yaratılmış bir grafik formatıdır. Web dökümanlarında sık sık kullanılır.

GPS (Global Positioning System):
Küresel Konumlandırma Sistemi. Dünya etrafında bir yörünge izleyen 24 uydu yoluyla dünya üzerindeki çok küçük şeylerin bile yerini belirlemeyi mümkün kılan sistem. Doğruluk derecesi 10 ile 100 m arasında bir farkla değişiyor.

GPRS (General Packet Radio Service):
Genel Paket Radyo Servisi. 2.5G'nin temelini oluşturan teknoloji. GPRS ile her an çevrimiçi olabilirsiniz. Veri şebekelerine sürekli bağlı kalabilir ve sık kullandığınız bilgi ve eğlence servislerini kullanabilirsiniz. Öncesiyle karşılaştırıldığında, gecikmesiz bağlantı ve yüksek veri akışı sağlayarak bilgi alımını daha da erişilebilir ve kullanışlı hale getirir. GPRS'in ilk temel kullanımı, WAP servisleri için taşıyıcı olmasıdır. GPRS teknolojisinde veriler 'paketler;' halinde gönderilir; bu, veri uygulamalarının dağınık doğasına uygun bir yöntemdir. GPRS, ayrıca CSD ve HSCSD kullanımına benzer bir şekilde PC uygulamaları için taşıyıcı olarak kullanılabilir.

GRX (GPRS Roaming Exchange):
GPRS Roaming değişimi

GSM (Global System for Mobile Communications):
Mobil İletişim için Küresel Sistem. Avrupa'da kullanılan 2G mobil iletişimin en bilinen adı. Önceleri ETSI'nin "Groupe Spéciale Mobile" isimli alt kuruluşunun ismini taşıyan GSM daha sonraları sistemin küresel bir çapa ulaşmasıyla yeni adıyla anılmaya başlandı. 900MHz, 1800MHz ve sadece ABD'de kullanılan 1900MHz'lik frekans boylarına sahip.


Handover:
Bir hücresel ağ içinde bir hücreden diğer hücreye geçiş. Telefon kullanımdayken bir hücreden diğerine geçiş sırasında bağlantı yeni hücreye devredilir.

Handsfree:
Cep telefonlarında da bulunan, cihazın megafonu kullanılarak konuşulmasına imkan veren teknoloji.

HSCSD (High Speed Circuit Switched Data):
Yüksek Hızlı Devre Switch'li Veri. Bir GSM ağında devre-switch'li verinin yüksek hızlı iletimini sağlayan bir transmisyon metodu. Özel terminaller gerektiren HSCSD, 14,400 bit/saniye hızla çalışan iki GSM kanalının toplam 28,800 bit/saniye hızda çalışmasını sağlayabilir.


IMEI (International Mobile Equipment Identity):
Cep telefonlarında *#06# tuşlarına basıldığında ekrana gelen 15 haneli olan cihazın uluslararası numarasının adıdır ve başka hiç bir cep telefonuna aynı numara verilemez. Telefona sim kart takıp görüşmeye başlayınca cihazın seri numarası operatör kayıtlarına yansır.

IMT-2000 (International Mobile Telephone Standart 2000):
Üçüncü jenerasyon için iletim methodlarının dahil olduğu standartlar bütünü.

Infrared:
bakınız IRDA

IrDA (Infra-red Data Association):
Kızılötesi ışık üzerinden çalışan kablosuz bir ağ konsepti. Cep telefonları, PDA'ler ve dizüstü sistemlerde kullanılıyor.

IP (Internet Protocol):
İnternet Protokolü. İnternet üzerinde veri transferi yapılmasını sağlayan protokol. Paket bazlı bir veri iletim yolu olan IP'de her bir paket İnternet üzerinde farklı yollar izleyebilir. İnternet'e bağlı her terminalin kendisine özel bir IP adresi bulunmak zorundadır.

ISDN (Integrated Services Digital Network):
Entegre Servisler Dijital Ağı. Sabit bir ağ üzerinde kullanılabilen bir dijital iletişim ağı. Telefon, faks ve İnternet erişimi gibi değişik amaçlarla kullanılabilir.

ITU (International Telecommunications Union):
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği. Cenevre'de kabul edilen iletişim standartlarının dünya çapında uygulanabilmesi için çalışan kuruluş. ETSI gibi diğer kuruluşlarla koordine biçimde çalışır.


JAVA:
Platformdan bağımsız programlama dili. Mobil Telefonlar için geliştirilen versiyonu da bulunmaktadır(j2ME) . Bu sayede başta oyunlar olmak üzere, java ile geliştirilmiş birçok uygulama uyumlu telefonlara indirilebilmektedir.

JPEG (Joint Photographic Experts Group):
Bazı sıkıştırma özellikleri seçilerek yaratılan grafik formatı.